ΕΙΔΑ ΤΟ 'ΚΑΠΛΑΝΙ' ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΤΕΙΝΩ
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 23/11/2016 12:49
Ακόμα κι αν μεγαλώνεις εξωτερικά, η ψυχή σου-όταν είναι αληθινά αγνή; μένει για πάντα νέα.
Αυτό συνέβη με το μυθιστόρημα της Αλκης Ζέη που γράφτηκε σε άλλο χωροχρόνο.
Ένα βιβλίο, που μπορεί τότε να απευθύνθηκε στους αθώους εφήβους του δεκαετίας του εξήντα, σήμερα όμως, παρουσιάζεται ως μια παιδική παράσταση απευθυνόμενη σε μια τεχνολογικά εξελιγμένη γενιά, που μοιάζει να μην έχει καμιά, μα καμιά αθωότητα.
Η ιστορία του Καπλανιού, μπορεί σίγουρα, να βοηθήσει τα δεκάχρονα παιδιά, να αρχίζουν να καταλαβαίνουν τι σημαίνει δικτατορία και τι είναι η δημοκρατία (κακά τα ψέματα μιλάμε για παιδιά μη πολιτικοποιημένων γονιών, στην πλειοψηφία τους), μπορεί να οδηγήσει τα 12χρονα σε πιο ασφαλή συμπεράσματα για το τι σημαίνει δικτατορία και τι δημοκρατία, μπορεί κάποιοι ψαγμένοι 15χρονοι να βρουν απαντήσεις στα ερωτήματά τους και τέλος στους μεγαλύτερους θα υπενθυμίσει πολλά και θα προσφέρει συγκίνηση.
Ένα πανέμορφο βιβλίο, έγινε μια σπουδαία θεατρική παράσταση.
Η Ανδρομάχη Χρυσομάλλη, η σκηνοθέτις με αφοπλιστική αθωότητα και ειλικρίνεια παραλαμβάνει το κείμενο, το σέβεται, το αξιοποιεί και δεν αλλάζει τίποτα.
Δέχεται την ελληνικότητα του, τη σκέψη του και το πολιτικό του μήνυμα , αλλά περισσότερο από όλα, τη συγγραφέα Αλκη Ζέη και τη γενιά της, με σεβασμό νεαρής μαθήτριας.
Δεν προσπαθεί να ξεπεράσει το βιβλίο για να επιδείξει στυλ και καινούργιες φόρμες.
Αφήνει όμως, το βιβλίο να μιλήσει και τον θεατή να φύγει από την Ιερά Οδό και να μετακομίσει στη Σάμο της δεκαετίας του τριάντα.
Παραμένει μαγεμένη από την αλήθεια του, όχι όμως και αμήχανη.
Κατεβάζει το βιβλίο από το ράφι, το ξεσκονίζει και ακουμπά πάνω του την προσωπική της νοσταλγία, τις ατομικές της αρχές και τη λατρεία της για το θέατρο.
Οι ηθοποιοί της εξυπηρετούν ακριβώς αυτήν την αισθητική της φόρμα.
Οι δυο αρχοντικές μεσοαστές οικοδέσποινες, η Χριστίνα Θεοδωροπούλου (θεία Δέσποινα) και Μαριλίτα Λαμπροπούλου (μαμά), κινούνται με αρμονία θυμίζοντας παλιές γυναίκες, στην καλύτερη δυνατή εκδοχή τους. Ευαισθησία και δυναμισμός. Αυτό αναδεικνύουν οι δυο κλασάτες ηθοποιοί, που μας θυμίζουν τις γιαγιάδες και τις μαμάδες μας.
Οι δυο μικρές ηρωίδες, η Μαρία Κοκκινίδου και η Τζένη Παρασκευαΐδου, αποδεικνύονται δυο πολύτιμοι θησαυροί, σ έναν κόσμο που σαπίζει και ψεύδεται.
Φρέσκες, ευκίνητες, φορούν τις μπλε ποδιές του και γίνονται για δυο ώρες η Μέλια και η Μυρτώ που ονειρεύονται έναν κόσμο με παιδιά ευτυχισμένα, που έχουν καινούρια παπούτσια να φορέσουν και οι γονείς τους δεν αναγκάζονται να κάνουν συμβιβασμούς.
Ο Δημήτρης Μαύρος στον ρόλο του πατέρα, ξεφεύγει από τηλεοπτικούς εγκλωβισμούς, για να επιστρέψει νικητής στο σπίτι του, δηλαδή στο θέατρο.
‘Ενας καρατερίστας εμπιστοσύνης -για τον σκηνοθέτη- ερμηνεύει τον φοβισμένο πατέρα, που αγωνίζεται να σώσει τη δουλειά του, σε πονηρούς καιρούς , να μη χάσει τη θέση στην τράπεζα, αλλά βέβαια η συνείδηση προέχει (όταν υπάρχει). ...
Άφησα για το τέλος τον Γιάννη Καρατζογιάννη, τον Τζο από την ομάδα του Θεάτρου Τέχνης, (τον αποκαλούσε ο Κουν, "Τζο"), που είναι ένας ηθοποιός που θα θέλαμε να βλέπουμε πιο συχνά στη σκηνή.
Στον ρόλο του ‘’προοδευτικού’’ και δημοκράτη παππού, που τα μάτια του είδαν πολλά και ξέρει να αναζητά την ουσία κάτω από τις λέξεις και τον θόρυβο. Ότι δηλαδή είναι και σαν ηθοποιός. Εσωτερικότητα, χαμηλοί τόνοι, εντυπωσιακό παράστημα , κυρίαρχος της σκηνής (όσο απέραντη κι αν είναι αυτή).
Ο Καρατζογιάννης ίσως είναι ο πιο δυνατός ρόλος, το ισχυρό πρόσωπο του έργου, μάλλον και η λατρεία της μικρής Αλκης (Μελιώς για το έργο) που καταχειροκροτείται από παιδιά και μεγάλους.
Τέλος και οι άλλοι ηθοποιοί (Φοίβος Παπακαλούσης, Χριστίνα Πάγκαλη, Πανάγος Ιωακείμ, Ελεάννα Φινοκαλιώτη, Γιώργος Βουβάκης) σε μικρότερους αλλά κομβικούς ρόλους αποδεικνύουν ότι το καλό θέατρο είναι δουλειά συνόλου.
Τα σκηνικά του Γιάννη Μεντζικώφ αφηγούνται επίσης μοναδικα την ιστορία.
Μην τη χάσετε αυτήν την παράσταση. Σε μια χώρα που έχασε χρόνια πριν, τις αξίες της και αναζητά απελπισμένα από κάπου να κρατηθεί για να επιβιώσει, "Το Καπλάνι της Βιτρίνας", βιβλίο και παράσταση είναι ένα ασφαλές λιμάνι. Εστω και τόσο μακρινό….
Στη Σάμο και στο Λαμαγάρι του 1936.
Μαρίκα Αρβανιτοπούλου