«ΛΑΜΠΡΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Παρασκευή, 02/05/2025 20:38
Η σουρεαλιστική μαύρη κωμωδία του βραβευμένου συγγραφέα Philip Ridley «Λαμπρά παράσιτα» (Radiant Vermin) αμφισβητεί τη βάση της σύγχρονης κοινωνίας και τον άσκοπο υπερκαταναλωτισμό, σκάβοντας στις σκοτεινές σκουληκότρυπες της φαντασίας και με έξυπνο τρόπο παρουσιάζει μπροστά στα μάτια του «συνένοχου» κοινού την αλήθεια απροκάλυπτα, όσο σκληρή και σκανδαλώδης κι αν είναι κάποιες φορές.
Το έργο χρησιμοποιεί τα πιο απλά θεατρικά μέσα για να εξερευνήσει τις συνέπειες μιας φαουστικής συμφωνίας. Η συναρπαστική σχέση με το υπερφυσικό και το θείο, τον παράδεισο και την κόλαση, την αμαρτία και την λύτρωση, την ηθική και την ανηθικότητα. Το πρωταγωνιστικό ζευγάρι διηγείται με αφοπλιστική ειλικρίνεια την τρομερή ιστορία του, την μετάβασή του από την μία κατάσταση στην άλλη, την ευκαιρία που του δόθηκε, τις «θυσίες» που έκανε. Είναι πεπεισμένοι ότι θα καταλάβουμε τα κίνητρά τους. Αυτό το έργο απαιτεί τη συμμετοχή μας. Ο Όλυ και η Τζιλ μας χρειάζονται…
Η δεσποινίς Ντι, μια μυστηριώδης γυναίκα τους προσφέρει ένα δωρεάν ετοιμόρροπο σπίτι, υπονοώντας ότι οι ανακαινίσεις τους θα αναζωογονήσουν την περιοχή. Η λάμψη της περιουσίας τους θα εξαπλωθεί μέχρι που ολόκληρος ο δρόμος θα ακτινοβολήσει. Υπάρχει, όμως, κάτι ύποπτο στη δεσποινίδα Ντι: γνωρίζει τα πάντα για τη ζωή τους. Το ζευγάρι υπογράφει τη φαουστική συμφωνία της και μετακομίζει. Λίγες νύχτες αργότερα, ο Όλι σκοτώνει κατά λάθος έναν άστεγο εισβολέα και με έναν τρόπο που θυμίζει τον Ιησού στον τάφο, το άψυχο σώμα του άντρα εξαφανίζεται και ανασταίνεται δια μαγείας «ως μια υπερσύγχρονη κουζίνα». Αποδεικνύεται ότι για να ανακαινιστεί, το ζευγάρι πρέπει να δολοφονήσει, οι άστεγοι- «ανακαινιστές» γίνονται ...σπίτια ονειρεμένα.
Κι όσο ενθουσιάζονται με τα θαύματα του παραδεισένιου σπιτιού τους, τόσο η ψυχή τους αρχίζει να καταρρέει από τη φρίκη των πράξεών τους. Καθώς τα γεγονότα βυθίζονται στο σκοτάδι, το κοινό γίνεται αναπόσπαστο μέρος της δράσης: οι πρωταγωνιστές σπάνε τον τέταρτο τοίχο και του ζητάνε να ψηφίσει και να κρίνει τις επιλογές και τις πράξεις τους. Έτσι, αυτομάτως γινόμαστε όλοι συνένοχοι στην οικονομική μηχανή, όλοι ευάλωτοι στην έλξη του υλισμού, όλοι πιθανόν να κλείνουμε τα μάτια στο πραγματικό κόστος αυτών που αγοράζουμε. Αλλά, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και είμαστε όλοι καλοί άνθρωποι, σωστά;
Μία από τις τελευταίες σκηνές, το «πάρτι γενεθλίων από την κόλαση», συνδέει την πλοκή με τον συμβολισμό. Κάτω από την επιφανειακή κουβέντα των προαστίων, ο Ρίντλεϊ υφαίνει επιδέξια φράσεις όπως «τρίτος κόσμος», «εργασία σκλάβων», «ηλεκτροπληξία» και «στρατόπεδα συγκέντρωσης». Κάτω από το γοητευτικό ύφος της δυτικής κοινωνίας μας, βρίσκεται η φρίκη, αποκαλύπτοντας πώς ό,τι λάμπει, δεν είναι χρυσός.
Η σκηνοθεσία του Θανάση Ραφτόπουλου είναι μια σφιχτή χορογραφία με ρυθμούς κινηματογραφικούς, αν και το κείμενο φλυαρεί σε σημεία. Το έργο απαιτεί δύο στυλ γκροτέσκου, κωμωδίας και συναισθηματικού ρεαλισμού και ο σκηνοθέτης διασφαλίζει ότι οι ηθοποιοί του τα καταφέρνουν και τα δύο. Ο κωμικός συγχρονισμός τους είναι αξιοθαύμαστος, καθώς πλοηγούνται εντυπωσιακά σε εξαντλητικές ρουτίνες, όπου δε χάνεται ούτε μια νότα, ιδίως στη σκηνή του πάρτι γενεθλίων του γιου τους στον κήπο του σπιτιού. Καθώς οι δολοφονικές τους πράξεις έχουν το τίμημά τους, η υποκριτική είναι δυνατή.
Η Ζηνοβία Ανανιάδου – Κόκκοτα είναι μια εξαιρετική «Jill», η οποία προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ αθωότητας και βίας με μοναδικό της μέλημα μία καλύτερη ζωή για το αγέννητο παιδί της.
Ο Ιωάννης Μυστακίδης θυμίζει έναν νεαρό Del-Boy με τη στάση του «όποιος τολμά κερδίζει» και τα πονηρά του σχέδια για να συντηρήσει την οικογένειά του.
Η Θεοδώρα Γεωργακοπούλου ενδύεται την αινιγματική «Miss Dee» (από το Deus: Θεός ή Diabolus: Διάβολος), σαν σύγχρονος Μεφιστοφελής με εξουσία, που κινεί τα νήματα μεταξύ καλού και κακού και ωθεί τους «πρωτόπλαστους» να δημιουργήσουν με όλες τις καταστρεπτικές συνέπειες. Υποδύεται συγκινητικά και την άστεγη «Kay» που θυσιάζεται για το παιδικό υπνοδωμάτιο.
Όλα διαδραματίζονται στο λιτό, λευκό σκηνικό της Μαρίνας Κωνσταντινίδου, μία πρόσοψη σπιτιού γεμάτου δυνατότητες, όπως ακριβώς και το σπίτι του ζευγαριού, φωτισμένο καίρια από την Γεωργία Τσελέπη. Τα κοστούμια της Τατιάνας Νικολαΐδου και η μουσική του Φώτη Σιώτα ταιριάζουν.
Μέχρι ποιο σημείο θα έφτανες για να αποκτήσεις το σπίτι των ονείρων σου; ΛΑΜΠΡΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ, ένας τίτλος τόσο αντιφατικός, που καθρεφτίζει την επικινδυνότητα του καταναλωτισμού όταν γίνεται αυτοσκοπός.