ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΤΖΟΣ: 'ΌΤΑΝ Ο ΝΕΟΣ ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ, ΘΑ ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΕΙ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ'
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 25/10/2018 17:40
Ένας ηθοποιός που μετράει όλα αυτά τα χρόνια σπουδαίες συνεργασίες και κορυφαίους ρόλους στο θεατρικό σανίδι αλλά και στην μικρή οθόνη, με τον ίδιο να παραμένει μέχρι και σήμερα ταπεινό και πολυπράγμων σε ότι και αν καταπιαστεί.
Ο Γιάννης Μόρτζος με αφορμή το νέο έργο με τίτλο “Η ΓΚΙΛΟΤΙΝΑ” το οποίο θα ανέβει το επόμενο διάστημα στο θέατρο “4 Εποχές”, μίλησε αποκλειστικά στον δημοσιογράφο Πάνο Σταματόπουλο και στο Checkinart για πολλά και ενδιαφέροντα θέματα!
Κ. Μόρτζο καλώς ορίσατε στο Checkinart! Tην φετινή χειμερινή σεζόν ανεβάζετε το έργο “Η Γκιλοτίνα” στο Θέατρο “4 Εποχές”. Ποια είναι τα συναισθήματα σας για αυτή την σεζόν και τι πρόκειται να δει ο κόσμος από το έργο;
Μπορώ να πω με απόλυτη σιγουριά ότι έχω στα χέρια μου ένα πολύ σπουδαίο νεοελληνικό έργο το οποίο θα παιχτεί για πρώτη φορά στην χώρα μας καθώς γράφτηκε το διάστημα αυτό έπειτα από μια κουβέντα που είχα με τον ίδιο τον συγγραφέα, τον Γιώργο Α. Χριστοδούλου. Ο Γιώργος Χριστοδούλου είναι για μένα ένας πολύ σημαντικός συγγραφέας και λόγω του ότι πριν λίγα χρόνια είχα παρουσιάσει την παράσταση “Γιαννούλη Χαλεπά” την οποία θεωρώ εμβληματική, η σχέση μας είναι πολύ στενή και ουσιαστική. Κουβεντιάζοντας μαζί του, του μετέφερα την επιθυμία μου να παίξω σε ένα δικό του έργο γιατί στο προηγούμενο ήμουν στο ρόλο της σκηνοθεσίας και έτσι φτάσαμε στην γέννηση και στην προετοιμασία αυτής της δουλειάς. Οι πρόβες έχουν ήδη ξεκινήσει με 4 πρωταγωνιστές επάνω στη σκηνή, με την Γιούλη Ζήκου στον ρόλο της γυναίκας επαναστάτριας, τον Πασχάλη Τσαρούχα στον ρόλο του αστυνομικού και τον Γιάννη Πολιτάκη, στον ρόλο του κλέφτη. 4 ρόλοι οι οποίοι έχουν τις ίδιες διαστάσεις και ποιοτικά και ποσοτικά.
Η υπόθεση του έργου διαδραματίζεται ένα βράδυ μέσα σε ένα κελί αστυνομικού τμήματος. 4 άνθρωποι διαφορετικής σκέψης και φιλοσοφίας, βρίσκονται κάτω από μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση την οποία δεν μπορούν να ερμηνεύσουν, ενός δημοψηφίσματος που καλεί όλους να πάρουν θέση για το αν οι χώρες της Ευρώπης θα παραμείνουν στον ευρωπαικό κλοιό ή αν θα διαλυθούν. Οι 4 άνθρωποι το βλέπουν με εντελώς διαφορετικό τρόπο ο καθένας, με εμένα να παρουσιάζω έναν άστεγο ο οποίος ξαφνικά βρίσκεται στο κελί γιατί του κλάπηκε το πορτοφόλι του και μέσα σε αυτή την πνιγερή ατμόσφαιρα, προσπαθεί να βρει τον εαυτό του και να αρπάξει την ευκαιρία που του δίνεται για πρώτη φορά στη ζωή του, να δει ποιος είναι και γιατί είναι έτσι. Η επαναστάτρια έχει μέσα της πολύ οργή και αναμονή για κάτι καλύτερο και γιαυτό χαρακτηρίζεται ως επαναστάτρια. Είναι γαλουχημένη με τα νάματα της Γαλλικής Επανάστασης και δεν έχει καμία κομματική χροιά. Ο κλέφτης είναι ο ξεπεσμένος που κάποτε είχε λεφτά και τώρα έχει φτάσει στο σημείο να είναι κλέφτης. Τέλος ο αστυνομικός είναι ένας κλασσικός τύπος “αστυνομικού” με την προέλευση του να είναι πολύ οδυνηρή για να οδηγηθεί να είναι αυτός που είναι τώρα. Το 5ο πρόσωπο είναι ο λαός που βρίσκεται απ’ έξω από τον χώρο και ακούγεται συνέχεια, μια τεράστια συγκέντρωση κόσμου την οποία τα 4 άτομα την ακούνε και ο καθένας βγάζει τα δικά του συμπεράσματα. Κάποια στιγμή οι συγκρούσεις είναι πολύ μεγάλες, οι αναφορές που κάνει ο καθένας για την ζωή του είναι αρκετά αποκαλυπτικές αλλά όχι πλήρως καθώς αυτό θα το δούμε στο τέλος του έργου το οποίο είναι πολύ απρόβλεπτο και μοιάζει σαν και αυτό που λέμε στην ζωή μας, ότι στη ζωή υπάρχει πάντα και μια ελπίδα μέσα στο όλο μαύρο της υπόθεσης.
Τα τελευταία χρόνια η κρίση έχει γίνει αισθητή σε όλους τους τομείς και φυσικά και στον καλλιτεχνικό θέατρο. Εσείς πως βιώνετε την κρίση στο επάγγελμα; Έχοντας στην κατοχή σας έναν χώρο όπως το θέατρο “4 Εποχές”, πόσο εύκολο είναι να συνδυάσετε το κομμάτι του καλλιτέχνη με αυτό του επιχειρηματία ενός χώρου την σημερινή εποχή;
Από την στιγμή που αποφάσισα να αποκοπώ σε κάποιο βαθμό από το “εμπορικό θέατρο” και να αναλάβω το στήσιμο μιας δικής μου παραγωγής, είμαι κατά κάποιο τρόπο ένα είδος “επιχειρηματία” αλλά ένας επιχειρηματίας ουσιαστικά δίχως επιχείρηση. Δυστυχώς τα πράγματα είναι αρκετά δύσκολα γιατί το θέμα του θεάτρου είναι πάρα πολύ επικίνδυνο καθώς ποτέ δεν ξέρεις αν θα σου βγει αυτό που έχεις σχεδιάσει. Συνήθως βλέπουμε ένα έργο και θεωρούμε ότι θα κάνουμε μια ωραία παράσταση αλλά το θέμα είναι τι απήχηση θα έχει στο κόσμο. Άλλο πράγμα η καλλιτεχνική και άλλο η εμπορική επιτυχία. Το ένα βέβαια πρέπει να ακολουθεί το άλλο, αν θες να συνεχίσεις σε αυτό τον χώρο. Αν πάλι δεν θες, κάνεις μια προχειροδουλειά η οποία μπορεί να σου επιφέρει κέρδος αλλά δεν θα ικανοποιήσει ποτέ το εγώ σου αλλά και αυτό που έχεις δώσει λόγο ότι θα κάνεις.
Σε μια Αθήνα που απαριθμεί κάθε χρόνο 1000-1500 παραστάσεις, κεντρικές και απόκεντρες, εμπορικές και πιο εναλλακτικές, τι θεωρείτε ότι θέλει τελικά να δει το κοινό;
Υπάρχει ένα κοινό, αρκετά μεγάλο το οποίο επιθυμεί το καλό θέατρο και την σωστή ψυχαγωγία. Αυτή η μερίδα του κόσμου το αναζητάει διακαώς με τις συνθήκες που ζούμε όλοι μας και ειδικά στην Αθήνα να είναι πολύ δύσκολες ακόμα και για τον χώρο που ζεις. Εγώ βρίσκομαι στο κέντρο της Αθήνας και την αγαπάω πολύ αυτή την περιοχή και θέλω να την υποστηρίξω γιαυτό βρίσκομαι εδώ με το θέατρο 4 Εποχές αλλά όταν βγαίνω έξω από το θέατρο, κοιτάω προσεκτικά γύρω από το θέατρο και αυτός είναι ένας ανασταλτικός παράγοντας και για μένα αλλά και για το ίδιο το κοινό. Πολλές στιγμές αναρωτιέμαι τι μπορώ να κάνω καθώς το να πάω σε έναν πιο κεντρικό χώρο, είναι απαγορευτικό όσον αφορά το οικονομικό κομμάτι οπότε προτιμώ να υποστηρίξω την γειτονιά μου. Αυτό δυστυχώς είναι ένα ζήτημα το οποίο εξετάζω και εγώ όπως όλοι και δεν γνωρίζω ακόμα με ποιο τρόπο θα το ξεπεράσουμε.
Ακόμα κάτι που είναι πολύ σημαντικό είναι ότι δεν υπάρχει κάποια ουσιαστική βοήθεια από την Πολιτεία. Παρότι έχω κάνει αρκετές προσπάθειες για να στηριχθεί το εγχείρημα μου από το Υπουργείο Πολιτισμού, συνεχώς δέχομαι μια απόρριψη από αυτή την μεριά και δεν μπορώ να το καταλάβω καθώς πληρώ όλες τις προδιαγραφές που ζητούν οι αρμόδιοι. Για μένα δυστυχώς αυτό στοιχίζει γιατί θα μπορούσα να πω ότι κάνοντας τις απαιτούμενες πρόβες για το ανέβασμα του έργου, μπορώ να στηρίξω την όλη παραγωγή με το απαιτούμενο budget το οποίο ήδη διαθέτω και να μην παλεύω για κάτι που θα έπρεπε να ήταν δεδομένο εξαρχής.
Έχετε περάσει και από τον χώρο της τηλεόρασης με λαμπρές παραγωγές που ακόμα και σήμερα αγαπιούνται θερμά από τον κόσμο μέσω των επαναλήψεων και γίνονται γνωστές σε ένα πιο νεανικό κοινό το οποίο μπορεί να μην παρακολουθεί θέατρο. Πως βλέπετε το σημερινό τηλεοπτικό πεδίο της χώρας;
Στην τηλεόραση έχω κάνει πολύ σημαντικές δουλειές ανάλογες θα έλεγα και του θεάτρου. Το ψυχαγωγικό κομμάτι της τηλεόρασης σήμερα φθείρει τις συνειδήσεις και τα μυαλά των νέων αλλά και των παλαιότερων. Δυστυχώς δεν έχει το ύψος και την ανάλογη εμβέλεια που θα έπρεπε να καλλιεργεί το κοινό προς το καλύτερο, πηγαίνοντας τον κόσμο πίσω παρά εμπρός. Δεν παίζω τα τελευταία χρόνια στην τηλεόραση και αυτό γιατί οι δουλειές που έχω παρακολουθήσει, δεν με εκφράζουν. Τις προηγούμενες δεκαετίες έγιναν σπουδαίες δουλειές μέσω της Δημόσιας Τηλεόρασης αλλά και μέσω των Ιδιωτικών καναλιών. Σήμερα η Ε.Ρ.Τ είναι ανύπαρκτη ενώ τα ιδιωτικά κανάλια προσφέρουν παιχνίδι στον κόσμο, μοιράζοντας γρήγορο χρήμα.
Εύχομαι την φετινή σεζόν οι σειρές που θα παιχτούν να είναι καλές για να ευχαριστηθώ και εγώ με την σειρά μου και αν δεν παίξω, τουλάχιστον να χαρώ ως τηλεθεατής γιατί αυτή την στιγμή δεν παρακολουθώ κάτι αξιόλογο. Μέχρι τώρα όποια τηλεοπτική πρόταση είχα, την απέρριπτα. Αυτή την στιγμή είμαι ανοιχτός και αν το σενάριο και οι συνεργάτες μου κεντρίσουν το ενδιαφέρον, θα πω φυσικά το ναι. Η αλήθεια είναι ότι μου έχει λείψει το κομμάτι των τηλεοπτικών γυρισμάτων και στις κουβέντες που κάνω κατά καιρούς με σκηνοθέτες και συναδέλφους, εκφράζω την επιθυμία μου να στηθεί μια νέα τηλεοπτική σειρά.
Θεωρείτε ότι την περίοδο της κρίσης έχει γίνει το περιβόητο ξεσκαρτάρισμα στον χώρο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια ή σήμερα μπορεί ο καθένας να δηλώνει παρών ακόμα και αν δεν έχει την γνώση του αντικειμένου;
Εδώ και 10 χρόνια δεν είναι τόσο καλή η εκπαίδευση των νέων ηθοποιών και δυστυχώς και σε αυτό το κομμάτι, το ίδιο το κράτος δεν δίνει την δέουσα προσοχή. Οι λεγόμενες δραματικές σχολές δεν είναι τίποτα παραπάνω από σχολές που έχουν την δυνατότητα να βγάλουν απαίδευτους ηθοποιούς και αυτό το λέω με πολύ μεγάλη λύπη. Την σημερινή εποχή τα νέα παιδιά παρασύρονται εύκολα από την τηλεόραση και το φανταχτερό της κομμάτι. Όταν ο νέος ηθοποιός ξεκινήσει από την τηλεόραση, θα καταστραφεί οπωσδήποτε γιατί εκεί δεν γίνεται εκπαίδευση αλλά “πασάλειμμα”. Έρχεται κάποιος στο θέατρο και νομίζει ότι επειδή έχει παίξει σε μια σειρά, ότι είναι πρωταγωνιστής και μπορεί να σταθεί, κάτι που εκ των πραγμάτων δεν γίνεται.
Διδάσκετε αρκετά χρόνια σε νέα παιδιά μέσω των Δραματικών Σχολών και σίγουρα έχετε δει και τις 2 όψεις του νομίσματος. Τι συμβουλή θα δίνατε σε ένα νέο παιδί που θέλει να ακολουθήσει την τέχνη της υποκριτικής;
Στο θέατρο εγώ συνεχίζω να κάνω μάθημα ακόμα και σήμερα στους ηθοποιούς που είμαστε μαζί στην παράσταση παρότι είναι δοκιμασμένοι ηθοποιοί που μετρούν 20 χρόνια ο καθένας στην πορεία τους. Έχω μια πορεία 55 ετών στο θεατρικό σανίδι και αυτό μου δίνει την δυνατότητα να πω 5 πράγματα και τα 4 από αυτά να πιάσουν τόπο στους νεότερους. Είμαι υποχρεωμένος το να φέρω τους συνεργάτες μου σε μια τέτοια κατάσταση που να μπορούν να συνεργαστούν ομαλά μαζί μου. Η συνεργασία είναι και θέμα καθαρής σχέσης μεταξύ των ηθοποιών γιατί αν ο ένας υποβλέπει τον άλλον, δεν γίνεται παράσταση αλλά κόλαση. Θα πρέπει να υπάρχει μια αμοιβαία σχέση και ένας αλτρουισμός μεταξύ των ηθοποιών. Τουλάχιστον αν ο ένας δεν βοηθάει τον άλλον, ας μην τον σαμποτάρει.
Πως καταφέρατε να βρείτε την λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και προσωπική ζωή ώστε να μην καπελώσει το ένα κομμάτι το άλλο;
Ως άνθρωπος ζω συντηρητικά και δεν είμαι ο τύπος των δεξιώσεων και των μεγάλων πραγμάτων. Προσπαθώ κοινωνικά να είμαι εντάξει αλλά όχι στο πλαίσιο της φθηνής επίδειξης και της προβολής μου μέσω ενός περιοδικού. Οι δημόσιες σχέσεις είναι οι συζητήσεις που κάνω με άτομα που με κεντρίζουν ως άνθρωποι και τα οποία ξεχωρίζω για την προσωπικότητα τους και μόνο τέτοιες σχέσεις επιζητώ. Το να πάω σε μια δεξίωση με πολυτελή αντικείμενα και να σαχλεύω μαζί με άλλους δεν το κάνω και ούτε το έκανα ποτέ μου και αυτό είναι κάτι που έχω μάθει από τον Κουν. Ο Κουν ενώ ήταν πολύ κοινωνικός, δεν ήθελε ποτέ να δώσει την εντύπωση ανθρώπου που επιζητεί όπως και δήποτε την κοινωνική ζωή. Ήθελε να είναι παρών αλλά όχι με την έννοια ότι θα τον κατευθύνει κάποιος άλλος, έχοντας την προσωπικότητα του την οποία τήρησε μέχρι τέλους.
Πιστεύετε ότι σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει το κομμάτι του διαχωρισμού από κάποιους ανθρώπους οι οποίοι κακοβλέπουν έναν κωμικό αν παίξει στο Εθνικό ή αποποιώντας προηγούμενες τους δουλειές στην τηλεόραση, προτιμώντας να κάνουν μόνο ποιοτικές δουλειές; Αυτή την οπτική την συναντάτε μπροστά σας;
Αν το κάνει κάποιος σήμερα, θεωρείται ανόητος. Βεβαίως και το παρατηρώ καθημερινά και πολλοί το κάνουν αλλά αυτό είναι ολέθριο καθώς δεν πρόκειται ούτε να σε βοηθήσει αλλά ούτε να έχεις εξέλιξη. Κάποια στιγμή θα εξαφανιστείς και θα μείνεις ως φωτογραφία με μηδενική παρουσία. Είναι αποδεδειγμένο ότι οι άνθρωποι οι οποίοι επιζητούν την εύκολη προβολή, χάνονται και γρήγορα και αν χαθούν, δεν μπορούν να επανέλθουν πίσω. Υπάρχουν αρκετοί οι οποίοι κάποια στιγμή κάνουν μια αυστηρή αυτοκριτική, λέγοντας πως ο δρόμος αυτός, δεν είναι αυτός που θέλω και μου δίνει μια χαρά και αξιοπρέπεια και τον κόβουν αμέσως γόρδιο δεσμό. Αυτοί οι λίγοι είναι οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν μελετήσει πάρα πολύ το αντικείμενο και το έχουν δει με προοπτική, κάτι που είναι πολύ βασικό. Το θέμα είναι να μην κάνεις το θέατρο για φέτος αλλά γιατί θέλεις να έχει διάρκεια και να έχεις την ίδια ποιότητα, χωρίς να αλλάξεις προσωπικότητα.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Yπάρχει κάτι στα σκαριά για το άμεσο μέλλον;
Προς το παρόν μπορούμε να μιλήσουμε για την παράσταση η οποία θα ανέβει σε λίγο καιρό στο θέατρο 4 Εποχές. Έχω όμως μια επιθυμία. Έχω αρκετά χρόνια να παίξω στην Επίδαυρο και επειδή θεωρώ ότι είναι ένας χώρος που μπορεί κανείς να πάει και να δώσει ότι καλύτερο έχει, θα ήθελα να το επαναλάβω στο μέλλον. Αυτό το εγχείρημα είναι δύσκολο γιατί βλέπω το τελευταίο διάστημα ότι τα πράγματα εκεί είναι κάπως “παρεΐστικα” και εγώ δεν είμαι της παρέας αλλά αν έρθει μια πρόταση θα την δεχτώ με μεγάλη μου χαρά γιατί είναι κάτι που μου λείπει. Όσον αφορά νέα σχέδια δεν μπορώ να πω τι θα κάνω μετά την Γκιλοτίνα και αν θα ανεβάσω ένα νέο έργο. Μακάρι η Γκιλοτίνα να κρατήσει και να παιχτεί και την επόμενη χρονιά γιατί είναι ένα έργο που έχει τέτοιες προδιαγραφές. Δεν μπαίνω στην διαδικασία να κάνω μακροπρόθεσμα σχέδια γιατί δεν είμαι, ούτε νιώθω επιχειρηματίας.