Η ΣΠΕΙΡΑ ΤΟΥ ΑΡΤΟΥΡΟ ΟΥΙ, ΔΡΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ!
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 09/03/2016 13:45
Ο Γιάννης Λασπιάς, μιλά για την ΠΤΩΤΙΚΗ ΑΝΟΔΟ ΤΟΥ ΑΡΤΟΥΡΟ ΟΥΙ, με την πολιτική ματιά του Μ. Μπρεχτ, που θα παρουσιαστεί στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης, σε σκηνοθεσία Α. Καρυστινού.
Συμμετέχεις στην ΠΤΩΤΙΚΗ ΑΝΟΔΟ ΤΟΥ ΑΡΤΟΥΡΟ ΟΥΙ, ένα εμβληματικό έργο του Μ. Μπρεχτ...
Το έργο το έγραψε ο Μπρεχτ το 1941 στη Φιλανδία, όπου βρισκόταν εξόριστος. Ουσιαστικά περιγράφει με συμβολικό τρόπο την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, συγκρίνοντας τη φασιστική νοοτροπία του και των πέριξ αυτού, με τη συμπεριφορά του υποκόσμου των συνδικάτων, ή των εμπορικών μονοπωλίων της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης της αγοράς. Αποτελεί μια καταγγελία, προς κάθε μορφή κοροϊδίας και στυγνής εκμετάλλευσης του λαού, από τα συνδικάτα του εγκλήματος. Εν μέσω μιας τεράστιας οικονομικής κρίσης, η άλλοτε ειρηνική πόλη του Σικάγο πέφτει στα χέρια μιας σπείρας, αρχηγός της οποίας είναι ο Αρτούρο Ούι. Η σπείρα αυτή, με τις ευλογίες τόσο της επίσημης εξουσίας, όσο τελικά και του πλήθους, το οποίο λόγω νωθρότητας, άγνοιας, συμφερόντων και φοβίας δεν μπορεί να προβλέψει το ζοφερό μέλλον, ανεβαίνει σταδιακά στην εξουσία, καταλύοντας τη δημοκρατία και τους όποιους ηθικούς κοινωνικούς κανόνες. Οι σχέσεις του Χίτλερ με τον πρόεδρο Χίντεμπουργκ, η είσοδός του στη Βουλή, η άνοδος στην καγκελαρία, ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ, η προσάρτηση της Αυστρίας, όλα τα γεγονότα ανασυντίθενται, με πρωταγωνιστή τον Αρτούρο Ούι και τη σπείρα του.
Έργο επίκαιρο όσο ποτέ…
Ναι, κατά τη γνώμη μου είναι ένα κλασικό και διαχρονικό έργο και ως τέτοιο είναι πάντα επίκαιρο. Βέβαια η παγκόσμια οικονομική κρίση, η έξαρση του μεταναστευτικού, η μεγάλη άνοδος ακροδεξιών και φασιστικών ομάδων, το καθιστούν προφητικό για τη σημερινή κατάσταση των πραγμάτων. Η ιστορία επαναλαμβάνεται και δυστυχώς η οικονομική ανέχεια, η πολιτική παραίτηση, και η άγνοια του λαού δίνουν εξουσία σε παράσιτα σαν τον Ούι και τη συμμορία του.
Γιατί πτωτική άνοδος; Τι εννοεί ο Μπρεχτ μ’ αυτό τον διφορούμενο τίτλο;
Γιατί η πτώση μιας ολόκληρης κοινωνίας συμβάλλει στην άνοδο ενός φιλόδοξου και επικίνδυνου μορφώματος, όπως είναι ο Ούι. Πρόθεση του Μπρεχτ όταν το έγραψε το 1941, δεν ήταν απλώς να τα θυμίσει στους θεατές του, αλλά να δείξει τους τρόπους με τους οποίους ένας εγκληματίας μπορεί να αναδειχθεί σε ηγέτη: με ψέματα, βία, φόβο, κολακείες προς τον γερμανικό λαό, που γέννησε σπουδαίους συγγραφείς και φιλοσόφους αλλά τότε αντιμετώπιζε σοβαρότατα προβλήματα, προστασία σε αυτούς που το αδύναμο κράτος δεν μπορούσε να προστατεύσει. Μιλάμε λοιπόν για άνοδο στην εξουσία και κάθοδο στις αρχές και τις αξίες της δημοκρατίας. Το ίδιο όμως ισχύει και για τον ίδιο τον Ούι. Η άνοδος στην εξουσία προδικάζει και το δικό του τέλος. Όπως αναφέρει και ο Μπρεχτ στο έργο του: «Θα έρθει η μέρα που όλοι όσοι σκότωσες κι όλοι αυτοί που θα σκοτώσεις θα πάρουν ζωή και θα ‘ρθουν καταπάνω σου, Αρτούρο».
Αυτή η άνοδος μπορεί να αποτραπεί άραγε;
Θέλω να πιστεύω πως ναι. Δυστυχώς όμως βλέποντας την παγκόσμια και ειδικότερα την ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική κατάσταση υπάρχει πάντα μεγάλος κίνδυνος ένα νέου Ολοκαυτώματος. Αυτό που με τρομάζει περισσότερο είναι η έλλειψη αγωνιστικής και επαναστατικής διάθεσης απέναντι στην εκμετάλλευση και στη διαφθορά. Όπως είπε και ο ίδιος ο σπουδαίος συγγραφέας μετά τους πανηγυρισμούς άμα το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου: «Μη χαίρεστε που σκοτώσατε το κτήνος. H σκύλα που το γέννησε ζει και είναι πάλι σε οργασμό».
Εσείς ποιο ρόλο υποδύεστε;
Υποδύομαι δύο ρόλους, αυτόν του Σητ, ενός εφοπλιστή που έχει πληγεί από την οικονομική κρίση και αναγκάζεται να πουλήσει τη ναυτιλιακή εταιρία του σε εξευτελιστική τιμή και τον Γκίβολα, μέλος της συμμορίας του Ούι. Ο Γκίβολα είναι ουσιαστικά οι «δημόσιες σχέσεις» της σπείρας. Ανθοπώλης στο επάγγελμα, κάπως πιο εκλεπτυσμένος και μορφωμένος από τα υπόλοιπα μέλη της συμμορίας, αλλά το ίδιο και ίσως και περισσότερο επικίνδυνος από τους υπόλοιπους, χρησιμοποιεί ουσιαστικά τα ανθοπωλεία που διατηρεί, ως «βιτρίνα» για τις παράνομες δραστηριότητές του.
Τολμάτε μια μεγάλη παραγωγή σε δύσκολους καιρούς…
Όντως, το έργο είναι μια μεγάλη παραγωγή σε δύσκολες συνθήκες θα λέγαμε. Όντως είναι ένας εντεκαμελής θίασος με πολύ καλούς συντελεστές, κοστούμια, σκηνικά, μουσική επένδυση κτλ. Δεν θα μπορούσε να πραγματωθεί χωρίς την καλή διάθεση όλων και την υποστήριξη φίλων και φυσικά πολύ φαντασία που καλώς ή κακώς πρέπει να επιστρατεύεις σε δύσκολους οικονομικούς καιρούς.
Τα μελλοντικά σας καλλιτεχνικά σχέδια;
Η ΠΤΩΤΙΚΗ ΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΑΡΤΟΥΡΟ ΟΥΙ θα παίζεται τον Απρίλιο στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και από κει και πέρα γίνονται κάποιες συζητήσεις για μια καλοκαιρινή περιοδεία στην οποία πιθανότατα θα συμετάσχω. Τον Οκτώβριο θα ξαναπαρουσιαστεί το έργο που έγραψα και σκηνοθέτησα, το ΚΑΜΙΛ ΚΛΟΝΤΕΛ MUDNESS (ανέβηκε στο Αγγέλων Βήμα το 2014), ενώ είμαστε σε αναζήτηση νέου θεατρικού έργου και ηθοποιών με την Square Theatre Company, την ομάδα και θεατρική παραγωγή που έχουμε δημιουργήσει με την Ιωάννα Σταυροπούλου, τη Δάφνη Μανούσου και τον Αργύρη Θανάσουλα.
Φωτογραφία: Στράτος Προύσαλης