Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΟΥΛΗΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΕΥΤΕΡΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗ
- Ημερομηνία: Παρασκευή, 04/09/2015 13:36
Είχα την τύχη να γνωρίσω πάρα πολλούς και πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες, αλλά νομίζω ότι αυτός που με επηρέασε καταλυτικά, είναι ο Λευτέρης Βογιατζής. Φαντάζομαι ότι όσοι έχουν δουλέψει μαζί του, αυτό θα έλεγαν. Ήταν μια προσωπικότητα σπάνια ο Λευτέρης, από αυτές που έρχονται μια στο τόσο. Πολύ διεισδυτικός, έμπαινε βαθιά στα πράγματα και στους ανθρώπους, πάντα με υψηλότατη αισθητική. Ήταν πάντα πολύ αυστηρός, πρώτα όμως με τον εαυτό του.
Η αυστηρότητα, και αν θέλετε μερικές φορές και η σκληρότητά του, πήγαζε από το γεγονός, ότι αυτή η δουλειά είναι δύσκολη. Μας αντιμετώπιζε σαν ενήλικες υπεύθυνους, που θα έπρεπε να ξέρουμε την τέχνη μας. Ακόμα και τώρα, πολλές φορές όταν κάνω κάτι, σκέφτομαι αν θα του άρεσε, τι θα έλεγε….
Με σύστησε σε αυτόν η δασκάλα μου, η Ρένη Πιττακή , γιατί τότε ετοίμαζε το «Καθαροί πια» της Σάρα Κέην. Πήγα και τον είδα στο θέατρο, για να με δοκιμάσει. Εκεί ήταν η πρώτη μας συνεργασία, σε ένα πολύ δύσκολο έργο. Ήταν μόλις η δεύτερη μου δουλειά μου, ήμουν 24 κι έπαιζα έναν σαραντάρη, σαν αυτό που είμαι τώρα δηλαδή. Ήταν δύσκολο το όλο πράγμα. Ατέλειωτες ώρες δουλειάς, ατέλειωτοι μήνες πρόβας, σε ένα έργο σκοτεινό. Ήταν δύσκολη εποχή.
Αλλά αυτό που συμβαίνει με όλους αυτούς τους ανθρώπους σαν το Λευτέρη, είναι πως σου ασκούν τέτοια επιρροή, που πάντα όταν είσαι πάνω στη σκηνή, σκέφτεσαι τι θα έλεγε εκείνος.
Ήταν καταπληκτικός ηθοποιός και όσοι δουλέψαμε μαζί του, έχουμε όλοι μας, την ανάγκη μιας «λογοδοσίας», όχι από ενοχή, αλλά επειδή προσδιοριζόμαστε από το αντικειμενικό και αλάνθαστο κριτήριο του Λευτέρη. Ξέρουμε μεν ότι δεν υπάρχει απόλυτα, αλλά η αλήθεια είναι ότι είχε πάντα δίκιο- μπορώ τώρα να το πω με σιγουριά αυτό.
Δεν μπορώ να πω πότε ακριβώς έμαθα κάτι, νομίζω ότι όσα έλεγε ο Λευτέρης, λειτουργούσαν σε βάθος χρόνου και κυρίως όταν έφευγες από την επιρροή του. Πέταγε το σπόρο και εσύ καταλάβαινες αργότερα. Αυτό ήταν και το μεγάλο του παράπονο. Έλεγε συχνά: «Όλοι καταλαβαίνετε αφού φύγετε από μένα»…
Νομίζω ότι κοντά του έμαθα ότι αυτή η δουλειά, είναι μια δουλειά πολυτελείας, με την έννοια ότι δεν μπορείς να την κάνεις σαν μια οποιαδήποτε άλλη. Πρέπει να σε τυραννάει συνέχεια, πρέπει να είσαι δοσμένος, φανατισμένος, αλλά να διατηρείς το χιούμορ σου. Να φανατίζεσαι δηλαδή με χαρά, όχι με θυμό και αγωνία. Πώς συνδυάζονται αυτά τα δύο; Ο ρόλος είσαι εσύ, όχι κάποιος άλλος… Αν το σκεφτείς αυτό, τότε βλέπεις πλέον τον εαυτό σου κι όχι τον ρόλο από απόσταση.
Ξαναδούλεψα μαζί του στον «Αμφιτρύωνα» το 2012 και νομίζω ότι τότε μπόρεσα και έβαλα σε εφαρμογή, όλα όσα είχα μάθει από εκείνον. Έχω την αίσθηση, ότι κι εκείνος ήταν χαρούμενος γι’ αυτό .
Θυμάμαι τόσα πολλά πράγματα. Κάποια στιγμή, σε ένα έργο είχαμε τσακωθεί, πάνω σε ένα θέμα. Την επόμενη ξύπνησα με ένα φοβερό πόνο στη μέση, δεν μπορούσα να σηκωθώ. Έκανα τότε, αυτό που ήξερα ότι θα με γιάτρευε: του ζήτησα συγγνώμη κι αμέσως ο πόνος έφυγε. Η επίδρασή του ήταν τεράστια: σωματική, ψυχική, πνευματική..
Μας έλεγε: «Μην έχετε στο μυαλό σας το κανονικό. Μην παίζεις, μην νομίζεις ότι ξέρεις πώς λέγεται η κάθε φράση, η κάθε λέξη». ‘Όταν όμως ο Λευτέρης έλεγε «μην παίζεις», εννοούσε «μην παίζεις κακά». Δυστυχώς φτάσαμε στο άλλο άκρο σήμερα: αυτό το «μην παίζεις» μεταφράστηκε στο ότι πρέπει απλώς να στέκεις πάνω στη σκηνή και να ξεστομίζεις, σαν τοτέμ, φράσεις.
Ο Λευτέρης μάς συμβούλευε πάντα, να ψάχνουμε ,γιατί μετά από κάποιες πρόβες θα καταλάβουμε ότι η λέξη, η φράση δεν έχει από κάτω αυτό που νομίζαμε στην αρχή. Μας έφερνε αντιμέτωπους με αυτή τη ροπή μας προς την ευκολία και τις γρήγορες απαντήσεις, που στην ουσία κρύβει ένα μεγάλο φόβο. Γιατί όταν ψάχνεις σε βάθος , βλέπεις πράγματα που δεν θες, δεν μπορείς εύκολα να μιλήσεις γι΄ αυτά.
Δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο τα κείμενα, αλλά τον εαυτό μας, κι αυτό είναι το δύσκολο. Ο Λευτέρης έψαχνε βαθιά, δεν έμενε στην επιφάνεια κι αν η παράσταση δεν πήγαινε προς τα εκεί που ήθελε, επέμενε, έκανε μήνες πρόβα… Είχε μια αξιοζήλευτη επιμονή.
Μερικές φορές σκέφτομαι: « Πολύ έκατσες, Λευτέρη, εκεί που είσαι, γύρισε πίσω»…
Ο Χρήστος Λούλης από Σεπτέμβριο κάθε Δευτέρα και Τρίτη θα παίζει στο «Τέφρα και σκιά» του Χ. Πίντερ σε σκηνοθεσία Δ. Καρατζά, με την Εύη Σαουλίδου στο θέατρο Ροές. Από Οκτώβριο θα ξανασυναντηθεί με τον Θωμά Μοσχόπουλο στο θέατρο Πόρτα σε ένα καινούργιο έργο, τις «Σκοτεινές Γλώσσες» του Αντριου Μπόβελ και από τον Φεβρουάριο θα πρωταγωνιστεί στην «Όπερα της πεντάρας» του Μ. Μπρεχτ σε σκηνοθεσία Γ. Χουβαρδά στο Παλλάς.