ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ;
- Ημερομηνία: Δευτέρα, 19/10/2015 15:42
Ο θεσμός της Πειραματικής Σκηνής που στα χρόνια του Νίκου Κούρκουλου λειτούργησε υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση και επίβλεψη του σημερινού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου κ. Στάθη Λιβαθινού, ήταν πραγματικά μια ζωογόνα πρωτοβουλία κι ομολογουμένως μας είχε λείψει. Ευτυχώς σήμερα ο κ. Λιβαθινός, επανέφερε το θεσμό και από φέτος μπαίνει και πάλι σε λειτουργία με διευθυντές τον Ανέστη Αζά και τον Πρόδρομο Τσινικόρη.
Όμως τώρα υπάρχει μια μικρή αλλά καθόλου ασήμαντη διαφορά στον τρόπο λειτουργίας, που εγείρει δικαίως ερωτηματικά.
Πρώτον, οι καλλιτέχνες που θα εργαστούν για τις παραστάσεις της Πειραματικής, δεν αποτελούν ένα σταθερό πυρήνα και μια ομάδα που δουλεύει συστηματικά μαζί, παρακολουθεί σεμινάρια και εργαστήρια (όπως συνέβαινε στο παρελθόν), έχει κοινό κώδικα και συγκεκριμένη αισθητική και ιδεολογική γραμμή.
Είναι απλώς θίασοι- πολύ καλοί πιθανόν, αλλά ετερόκλητοι- που αναλαμβάνουν κάποιες παραγωγές. Αυτή η ποικιλία δεν είναι απαραιτήτως αρνητική, όμως σίγουρα δεν εξασφαλίζει έναν ενιαίο χαρακτήρα.
Το δεύτερο πρόβλημα, είναι πως αυτοί οι θίασοι αν και ανήκουν στο δυναμικό του Εθνικού, δεν προσλαμβάνονται κανονικά και δεν εντάσσονται στο μισθολογικό καθεστώς των υπολοίπων παραγωγών, αλλά θα λάβουν ένα εφάπαξ ποσό που πρέπει να διαχειριστούν για την παράγωγή τους, όπως οι παραστάσεις στο Φεστιβάλ. Το budget δε, που δίνεται στους θιάσους αυτούς, είναι εξαιρετικά χαμηλό, (αναμενόμενο αυτό λόγω των οικονομικών συνθηκών που επικρατούν), οπότε το ερώτημα που τίθεται, είναι αν όντως ένας κρατικός μηχανισμός έχει λόγο να λειτουργεί με ανάλογες συνθήκες. Ναι, είναι σημαντική η παραγωγή, αλλά αν ούτε πλέον το Εθνικό δεν μπορεί να στηρίξει εξ ολοκλήρου μια παράσταση, ποιος ο λόγος τόσο πολλών παραγωγών;
Κι αν όντως τις έχουμε ανάγκη, τότε γιατί το Εθνικό δεν ανοίγει διάπλατα τις πόρτες του να φιλοξενήσει και να στηρίξει ανθρώπους που ασχολούνται με το πειραματικό θέατρο;
Διάβαζα προχθές ένα άρθρο σε αμερικανική εφημερίδα, όπου ένας διάσημος αναλυτής, πρότεινε οχτώ τρόπους στήριξης του πολιτισμού. Κι ένας από αυτούς, ήταν να δίνεται χωρίς επιλογή η δυνατότητα σε νέους ανθρώπους που δεν έχουν δοκιμαστεί, να κάνουν ό,τι θέλουν, χωρίς να ελέγχονται καθόλου, ούτε οικονομικά ούτε καλλιτεχνικά από κρατικούς φορείς. Το επιχείρημα ήταν ότι έτσι μπορούν να προκύψουν σημαντικές τάσεις, μη αναμενόμενες που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη και την εξέλιξη του θεάτρου.
Αυτό είναι πειραματισμός όντως και απορώ γιατί εμείς σε αυτή τη χώρα, αφού δεν θα πληρώσουμε κιόλας γι’ αυτόν, ποτέ δεν μπήκαμε στον κόπο να το σκεφτούμε…